Σαλάχι-ρομπότ ερευνά τον βυθό

Το RoboTuna, μια από τις πρώτες καινοτομίες στην υποβρύχια έρευνα, αναπτύχθηκε από την ομάδα του καθηγητή Μιχάλη Τριανταφύλλου, διευθυντή του Κέντρου Θαλάσσιων Τεχνολογιών του ΜΙΤ, και χρησιμοποιήθηκε μεταξύ άλλων στην υποθαλάσσια αρχαιολογία. Δεκαπέντε χρόνια μετά βρίσκεται σε εξέλιξη η κατασκευή ενός ρομποτικού σαλαχιού ικανού να κολυμπά μέσα σε υποθαλάσσια ρεύματα, κοντά στον βυθό της θάλασσας ή ακόμα και κάτω από την άμμο του βυθού.

Το Κέντρο Θαλάσσιων Τεχνολογιών του ΜΙΤ (Center for Ocean Engineering http://oe.mit.edu/content/view/20/40/) δραστηριοποιείται στον χώρο της βιομιμητικής. Πρόκειται για τον τομέα που στοχεύει στην κατανόηση των βιολογικών αρχών και στην εφαρμογή τους σε ανθρώπινες κατασκευές. Κυρίως όμως η προσπάθεια επικεντρώνεται σε εφαρμογές μικροσκοπικού μεγέθους. Αφορά για παράδειγμα τη δημιουργία σμηνών από μικρο-ρομπότ εφοδιασμένων με αισθητήρες, οι οποίοι θα μας επιτρέπουν να «αισθανόμαστε» το θαλάσσιο περιβάλλον και να επεμβαίνουμε διορθωτικά σε διάφορες περιπτώσεις, για παράδειγμα να σχεδιάσουμε καλύτερα τις προπέλες ή τις καρίνες των σκαφών ώστε να έχουμε καλύτερη απόδοση.

Σε αυτές τις ερευνητικές προσπάθειες συμμετέχουν ενεργά οι προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές του Κέντρου συνεισφέροντας μοναδικές ικανότητες και δημιουργική φαντασία. Η διαδικασία της μάθησης δεν επιτυγχάνεται μόνο στην τάξη αλλά και στο εργαστήριο, αποκτώντας αμφίδρομο χαρακτήρα καθώς οι φοιτητές αναπτύσσουν τις ιδέες και τις δεξιότητές τους και εκτός του να μαθαίνουν δίνουν και στους καθηγητές τους την ευκαιρία να μάθουν.

Για τα παραπάνω και για άλλα άκρως ενδιαφέροντα θα έχετε την ευκαιρία να ακούσετε στην ενημερωτική εκδήλωση με τίτλο: «Ο παγκόσμιος ρόλος και η δυναμική του ΜΙΤ στα πεδία της ναυπηγικής και της μηχανολογίας», την οποία διοργανώνει ο σύλλογος αποφοίτων του ΜΙΤ την Τετάρτη, ώρα 19.00 στο Ιδρυμα Ευγενίδου.

Ομιλητές είναι οι καθηγητές τού ΜΙΤ Mary Boyce, επικεφαλής του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών, και ο Μιχάλης Τριανταφύλλου, οι οποίοι μας προσκαλούν σε μια συναρπαστική συζήτηση για τις δυνατότητες που ανοίγονται, προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να ενασχοληθούν με τους σχετικούς τομείς του Πανεπιστημίου.

Περνώντας στο κομμάτι της «θάλασσας», η ενημέρωση θα ξεκινήσει από τη μεγάλη πείρα του ΜΙΤ ως Κέντρου Ανάπτυξης αυτόνομων υποβρύχιων ρομπότ και αισθητήρων. Συνεχίζοντας τη μεγάλη αυτή παράδοση θα παρουσιαστούν οι νέοι επιδέξιοι χειριστές υποβρύχιας έρευνας, χειριστές οι οποίοι θα επιτρέψουν την εγκατάσταση υποβρυχίων παρατηρητηρίων ανά τον κόσμο και θα διευκολύνουν/ επιτρέψουν την εξόρυξη πετρελαίου σε μεγάλα βάθη. Επίσης οι εξελιγμένοι αισθητήρες MEMS και οι δυνατότητες που προσφέρουν στην εξερεύνηση των θαλασσών αλλά και στη μελέτη της επίδρασης των ωκεανών στο κλίμα καθώς και η καινοτόμος χρήση των σόναρ αλλά και η ανάπτυξη αυτόνομων υποβρυχίων οχημάτων μεγάλου βάθους θα επιτρέψουν τη μελέτη της κατάστασης των ωκεανών.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες του ΜΙΤ το θαλάσσιο περιβάλλον είναι ένα εξαιρετικά δυναμικό περιβάλλον. Η αύξηση της απόδοσης θαλάσσιων δραστηριοτήτων, όπως η διαχείριση της αλιείας, ο έλεγχος της θαλάσσιας μόλυνσης αλλά και η βελτιστοποίηση των μεταφορών, απαιτεί διαρκώς αποτελεσματικότερη πρόγνωση της συμπεριφοράς της θάλασσας. Η πρόγνωση προϋποθέτει την ύπαρξη μοντέλων συμπεριφοράς των διαφόρων χαρακτηριστικών του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Τα μοντέλα αυτά δημιουργούνται μέσα από συστηματική ερευνητική προσπάθεια σε διάφορους τομείς της επιστήμης, όπως η ωκεανογραφία, η θαλάσσια βιολογία, η ακουστική, και της τεχνολογίας, όπως η πληροφορική, η ρομποτική και η τεχνολογία των υλικών. Ουσιαστική παράμετρος της επιτυχίας αυτών των μοντέλων είναι η ταχύτατη συλλογή και επεξεργασία θαλάσσιων δεδομένων. Τα δεδομένα αφορούν επιτόπιες μετρήσεις φυσικών ή χημικών χαρακτηριστικών, οι οποίες γίνονται από όργανα διάσπαρτα σε τεράστιες θαλάσσιες εκτάσεις που είναι δικτυωμένα μεταξύ τους. Ενα τέτοιο έργο είναι το POSEIDON. Πρόκειται για το αποτέλεσμα της ερευνητικής προσπάθειας της ομάδας της οποίας ηγείται ο καθηγητής Μηχανολογίας, Νίκος Πατρικαλάκης.

Η συμπληρωματική φύση δύο έργων όπως τα παραπάνω διαφαίνεται σε μια σχετικά τελευταία και αρκετά μεγαλύτερη ερευνητική προσπάθεια, το Κέντρο Περιβαλλοντικής Αντίληψης και Μοντελοποίησης CENSAM (Center for Environmental Sensing and Modeling). Πρόκειται για ένα κέντρο αριστείας που δημιουργήθηκε τον Ιανουάριο του 2008 στη Σιγκαπούρη στο πλαίσιο της ερευνητικής συνεργασίας Singapore-ΜΙΤ Alliance for Research and Technology (SMART). Η μεγάλη πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει το κέντρο αυτό είναι να αποδείξει τη δυνατότητα εφαρμογής τεχνολογιών διαρκούς παρατήρησης, μοντελοποίησης και ελέγχου εντός του συστηματικά ανεπτυγμένου και προσεκτικά διαχειριζόμενου αστικού περιβάλλοντος της Σιγκαπούρης. Ο μακροπρόθεσμος στόχος είναι η δημιουργία μιας αναπαράστασης του φυσικού και τεχνητού περιβάλλοντος, η οποία θα επιτρέπει την ομαλή μετάβαση μεταξύ τριών κλιμάκων μεγέθους: μικρές μονάδες (1-10 χλμ.), πόλη (10-100 χλμ.) ευρύτερη περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της βιόσφαιρας, της ατμόσφαιρας και του γειτονικού θαλάσσιου περιβάλλοντος (100-1.000 χλμ.). Η υλοποίηση αυτής της προσπάθειας περιλαμβάνει ένα μεγάλο δίκτυο λήψης δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, το οποίο αποτελείται από δορυφόρους, αεροσκάφη παρατήρησης, αισθητήρες διαφόρων τύπων ακόμα και αυτόνομα υποβρύχια οχήματα. Το κέντρο αυτό είναι στελεχωμένο από μια μεγάλη διεθνή ομάδα ερευνητών από το ΜΙΤ και τη Σιγκαπούρη, μεταξύ των οποίων και οι Ελληνες καθηγητές από το ΜΙΤ Γεώργιος Μπαρμπαστάθης, Νίκος Πατρικαλάκης και Μιχάλης Τριανταφύλλου. *

http://www.enet.gr/?i=news.el.ellada&id=88654