Στρατιωτικός Δορυφόρος Παρατήρησης Γης HELIOS-IIB

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΥΠΕΘΑ την 18 Δεκεμβρίου 2009 (18:26 ώρα Ελλάδος) εκτοξεύτηκε επιτυχώς με το πύραυλο Ariane 5GS από το Κουρού της Γαλλικής Γουιάνας, ο Στρατιωτικός Δορυφόρος Παρατήρησης Γης HELIOS-IIB, ο οποίος τοποθετήθηκε σε ηλιοσύγχρονη πολική τροχιά μετά από μια πτήση διάρκειας 59 λεπτών και 20 δευτερολέπτων. Η εκτόξευση του είχε αναβληθεί πρίν απο μερικές ημέρες λόγω τεχνικών προβλημάτων του πυραύλου-φορέα.

Το στρατιωτικό δορυφορικό πρόγραμμα HELIOS-II, στο οποίο συμμετέχει και η Ελλάδα, θεωρείται ένα από τα πιο προηγμένα παγκοσμίως και το σημαντικότερο σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Αποτελεί πρόγραμμα αμυντικής συνεργασίας, μεταξύ της χώρας μας, της Γαλλίας, του Βελγίου, της Ισπανίας και της Ιταλίας. Η Γερμανία
συμμετέχει στο πρόγραμμα με ειδικό καθεστώς ανταλλαγής εικόνων με τη Γαλλία. Συνίσταται από δύο οπτικούς δορυφόρους παρατήρησης Γης που διαθέτουν δυνατότητες λήψης εικόνων ημέρα και νύκτα. Ο δορυφόρος Helios-IIB που εκτοξεύτηκε είναι ο δεύτερος της σειράς, ενώ βρίσκεται ήδη σε τροχιά από 18/12/04 - και είναι επιχειρησιακός - ο πρώτος δορυφόρος Helios-IIA. Το όλο πρόγραμμα έχει κατασκευαστεί και λειτουργεί με ευθύνη της Γαλλίας.

Οι Δορυφορικές εικόνες HELIOS-II διαθέτουν ιδιαίτερα μεγάλη ακρίβεια εντοπισμού θέσης και πολύ υψηλή διακριτική ικανότητα, όπου δύνανται να παραχθούν γεωπληροφορίες σύγχρονες, ακριβείς και έγκυρες. Αποτελούν την αιχμή του δόρατος για την λήψη απόφασης σε κυβερνητικό-πολιτικό και στρατηγικό επίπεδο, σε εθνική και παγκόσμια κλίμακα, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης σε συνδυασμό με την συνεχώς εξελισσόμενη αλλαγή του γεωπολιτικού χάρτη, την παγκοσμιοποίηση και ποικιλία των απειλών. Ταυτόχρονα, σε συνεργασία με άλλα μέσα συλλογής γεωπληροφοριών (επίγεια, θαλάσσια, εναέρια) που διαθέτουν οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας θα συμβάλλει καθοριστικά στη ορθή εκτίμηση της κατάστασης σε επιχειρησιακό επίπεδο. Εν κατακλείδι, είναι σαφές ότι το πρόγραμμα HELIOS αποτελεί πολλαπλασιαστή ισχύος της αμυντικής ικανότητας της χώρας και όχι μόνο.

Επιπρόσθετα, θα πρέπει να τονιστεί η συμβολή της Ελλάδος στην Κοινή Ευρωπαϊκή Πολιτική Άμυνας και Ασφάλειας μέσω του προγράμματος HELIOS-II στο πλαίσιο συμφωνίας, που υπογράφηκε πρόσφατα μεταξύ των χωρών HELIOS και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Παράλληλα η Ελλάδα με τη ίδια ομάδα χωρών συμμετέχει στη σχεδίαση, ανάπτυξη και κατασκευή του μελλοντικού δορυφορικού συστήματος MUSIS (MUltinational Space-based Imaging System). To πρόγραμμα MUSIS θεωρείται το πιο φιλόδοξο πρόγραμμα παρατήρησης Γης από το διάστημα στην Ευρώπη και αποτελεί την εξέλιξη όλων των κορυφαίων υφισταμένων στρατιωτικών συστημάτων παρατήρησης Γης από το Διάστημα (Helios-ll, SarLupe-Γερμανικό σύστημα RADAR, CosmosSkyMed-Ιταλικό σύστημα RADAR) με επιχειρησιακή λειτουργία από το 2015 έως το 2030. Το πρόγραμμα MUSIS είναι παγκοσμίως πρωτοποριακό, διότι τα δεδομένα όλων αυτών των μελλοντικών συστημάτων, θα προγραμματίζονται και θα συλλέγονται από ένα κοινό σταθμό εδάφους σε κάθε χώρα, αυξάνοντας δραστικά την πολιτική σημασία του, την επιχειρησιακή του αξία με παράλληλη μείωση του κόστους κτήσης και λειτουργίας του (σήμερα απαιτείται ένας σταθμός ανά σύστημα). Επιπρόσθετα, η συμμετοχή της χώρας από τα αρχικά στάδια της σχεδίασης επιτρέπει εκτός των άλλων, την συμμετοχή της ελληνικής Βιομηχανίας με επιδιωκόμενο ποσοστό κύκλου εργασιών, αντίστοιχο της οικονομικής συμμετοχής της χώρας.

Ως φορέας υλοποίησης των δορυφορικών προγραμμάτων παρατήρησης Γης από το Διάστημα έχει οριστεί το ΓΕΕΘΑ όπου, σε συνάρτηση με τη γενικότερη πολιτική της κυβέρνησης για δραστικές συγχωνεύσεις και καταργήσεις οργανισμών, είναι σε εξέλιξη μελέτη για την αναδιάρθρωση όλων των οργάνων και υπηρεσιών που σχετίζονται με το προγραμματισμό, συλλογή, επεξεργασία και εκμετάλλευση γεωπληροφοριών με τη δημιουργία ενός και μοναδικού φορέα για τη μεγιστοποίηση της απόδοσης του υφισταμένου προσωπικού και μέσων, ώστε να υπάρξει πλήρης αξιοποίηση του συστήματος HELIOS-II, του MUSIS αλλά και όλων των άλλων μέσων συλλογής γεωπληροφοριών.

Τέλος, η συμμετοχή στο Helios-ll και στο MUSIS καθιστούν την Ελλάδα μέλος μιας μικρής ομάδας χωρών παγκοσμίως που απολαμβάνουν πρόσβαση σε στρατιωτικά συστήματα παρατήρησης της Γης από το Διάστημα.